Normy olejów silnikowych do motocykli 4T – poznaj je wszystkie

Oleje do silnika motocyklowego 4T to formulacje, które przystosowane są do wysokich obrotów i obciążeń. Są to preparaty, w których drzemie ogromna moc. Co jednak określa ich jakość i przydatność dla konkretnej jednostki napędowej? O tym mówią nam popularne normy jak JASO, API i SAE. 

Najpopularniejsze normy dla olejów do motocykli czterosuwowych

Oleje silnikowe do motocykli czterosuwowych (4T) są wielofunkcyjnymi formulacjami, które spełniają szereg zadań. Odpowiadają one bowiem za m.in. chłodzenie silnika, ochronę przed korozją czy zmniejszanie oporów w czasie pracy jednostki, co pozwala obniżyć zużycie paliwa. 

Ich zakup powinien być przemyślany, a sam olej dopasowany do konkretnej maszyny. I tu z pomocą przychodzą nam popularne normy, dzięki którym każdy właściciel jednośladu otrzymuje informacje o charakterystyce danej formulacji, a konkretniej o normie maszynowej, jakościowej i lepkościowej.

Norma maszynowa JASO T903 

Japanese Automotive Standards Organization – Stowarzyszenie JASO wprowadziło standardy na oleje motocyklowe JASO MA i MB. Badają, jak olej zachowuje się w silnikach motocyklowych.

  • JASO MA – wspólny obieg smarujący silnik, skrzynię biegów i sprzęgło. Olej do praktycznie każdego motocykla z tzw. mokrym sprzęgłem. Najwyższą ochronę dla podzespołów zapewnia olej z normą JASO MA-2 i to jej zazwyczaj wymaga się w bardziej obciążonych konstrukcjach.
  • JASO MB – norma dla silników z niezależnym obiegiem smarowania. Nnajczęściej stosowany w skuterach oraz starszych motocyklach BMW z silnikami w układzie boxer. Ten typ oleju zawiera m.in. dwusiarczek molibdenu (w znaczący sposób zmniejszający tarcie).

Klasyfikacja jakościowa wg API (American Petroleum Institute)

Zdecydowana większość naszych jednośladów ma silniki o zapłonie iskrowym. Oleje do tego typu jednostek mają sygnaturę, w której pierwszy znak to litera „S”, zaś druga litera może być różna i oznacza „jakość”. Im ona jest wyższa (dalej od A, bliżej do X) tym generalnie jest lepiej dla silnika. I tak większość producentów jednośladów za minimalną klasę jakościową uznaje olej oznaczany sygnaturą „SG”. Olejów o klasie niższej nie wolno stosować w ich konstrukcjach, ale o wyższej jak najbardziej. Obecnie najlepsze oleje mają klasę „SN”.

  • SG – lepsze parametry w zakresie odporności na ścieranie, zachowania czystości, ochrony przed zanieczyszczeniem i trwałości niż wcześniejsze klasy.
  • SH – wprowadzona w 1993. zastąpiła klasę SG. Bardzo ściśle określone i kontrolowane procedury testów sprawiają, że jest to klasa bardziej wymagająca.
  • SJ – wprowadzona w 1 996. Wymaga mniejszego parowania i niższej zawartości fosforu.
  • SL – wprowadzona w 2001 . Większe ograniczenia dla osadów związanych z eksploatacją w wysokich temperaturach i dla zużycia oleju.
  • SM – wprowadzona w 2004. Oleje z tej grupy charakteryzują się lepszymi parametrami odporności na utlenianie, zapobiegania osadzaniu się zanieczyszczeń i lepszą wydajnością smarowania w niskich temperaturach podczas całego okresu użytkowania.
  • SN – wprowadzona w 2010. Oleje z tą normą maja zapewnić lepszą ochronę tłoków w wysokich temperaturach. Są bardziej rygorystyczna po względem wytrącania osadów i kompatybilność z uszczelkami. API SN odpowiada standardom oszczędności paliwa ILSAC GF-5. API SN powinien gwarantować poprawą zużycia paliwa, ochronę turbosprężarki, kompatybilność systemów kontroli emisji i ochronę silników pracujących na paliwach zawierających etanol do E85.

Klasyfikacja lepkościowa według SAE (Society of Automotive Engineers)

Lepkość oleju silnikowego określa łatwość jego przepływu przy określonej temperaturze

  • I tak olej, który ma dużą lepkość, jest w stanie wytrzymać większe obciążenia, ale z kolei przy niskiej temperaturze własnej będzie mieć konsystencję zbliżoną do gęstego syropu (albo miodu pszczelego – ale tego płynnego, nieskrystalizowanego) i pompa oleju będzie mieć duży problem z przepompowaniem go wewnątrz silnika
  • Olej o niższej lepkości przeniesie niższe obciążenia, ale będzie bardziej płynny i w warunkach zimowych zapewni łatwiejszy rozruch zimnego silnika i szybciej dotrze do jego zakamarków, redukując tarcie już od pierwszych obrotów wału korbowego. 

Biorąc pod uwagę to, że pojazdy są używane o różnych porach roku, producenci oferują oleje wielosezonowe, które są w stanie zapewnić optymalną lepkość silnika w temperaturach niskich i wysokich. Aby to dokładniej określić, powstał współczynnik lepkości oleju. Wylicza się z niego lepkości oleju wyznaczoną w dwóch temperaturach: 40° C i 100° C. Im wyższy wskaźnik lepkości, tym zmiana lepkości wraz ze zmianą temperatury jest mniejsza. Lepkość oleju w temperaturze 100° C jest podstawą klasyfikacji lepkościowej olejów silnikowych opracowanej przez SAE. Lepkość olejów wielosezonowych określa się w następujący sposób => „xx W xx”, gdzie „xx” są liczbami. Pamiętaj, aby dobrze przygotować swój motocykl do sezonu – to podstawa bezpiecznej jazdy!

Zobacz też:

Kamień w układzie chłodzenia? Przyczyny powstawania i sposoby na jego usunięcie

Kolor oleju silnikowego – o czym może świadczyć?

Mineralne, syntetyczne, półsyntetyczne – poznaj rodzaje olejów silnikowych

Odgrzybianie klimatyzacji w aucie – kiedy należy się za to zabrać? Co ile czyścić klimę?

Olej 5W20 – co oznacza?

Śledź nas na Facebooku